Co przeciętny Polak wie o Romach, a czego nie wie?
O Romach potocznie mówimy, że są to Cyganie. Romowie jest to grupa etniczna pochodzenia indyjskiego. Stanowią oni nieterytorialny Naród. Mieszkają w większości państw świata, jako mniejszość narodowa. Nie mają swojego miejsca na ziemi i często są Narodem niechcianym na terytorium różnych krajów. Współcześnie na świecie żyje od 8 do 15 milionów Romów. Twarde dane o Romach Pierwsze ślady obecności Romów na terenie Europy pochodzą z przed 600 lat z terenów Bałkanów. A pierwsze grupy Romów w Europie Zachodniej pojawiły się w piętnastym wieku na terenie Włoch, Niemiec i Francji.
Romowie w Polsce
W Polsce także pierwsze ślady obecności Romów pochodzą z piętnastego wieku i zostały znalezione w Krakowie i w Sanoku. Największa fala migracji ludności romskiej mała miejsce w XIX wieku. Wielu Romów przybyło do Europy, lecz podczas drugiej wojny światowej na wskutek zbrodniczej polityki hitlerowskiej, o masowej eksterminacji nie tylko Żydów, lecz także Romów wiele ludności romskiej zginęło. Szacuje się, że hitlerowcy wymordowali nawet do 2 milinów osób narodowości romskiej. Także po II wojnie światowej w wielu krajach Europy prowadzono politykę mającą na celu zniszczenie narodu romskiego.
Na szczęście od połowy XX wieku w wielu krajach Europy stopniowo wprowadzane jest równouprawnienie dla mniejszości narodowej romskiej. Ogromne znaczenie dla tej społeczności ma poczucie świadomości narodowej. I to ono doprowadza do organizowania od 1971 roku Światowych Kongresów Romów, które za każdym razem wprowadzają jakieś zmiany i kolejne postanowienia wpływające na integrację Romów i rozwój narodowościowy tej społeczności. Dziś większość Romów mieszka w Europie, a konkretnie w Rumunii, w Bułgarii, na Słowacji, w Hiszpanii, a także w Polsce mieszka około 17 tysięcy Romów, w tym najwięcej na Śląsku i w Małopolsce. Lecz Romowie osiedlili się również w Ameryce Północnej i Ameryce Południowej, a także w Rosji.
Jacy są Romowie?
Określenie „Romowie” nie ma nic wspólnego z Rzymem, czy z Rumunią. Nazwa Romowie pochodzi od romskiej nazwy własnej „Roma”, która oznacza człowieka, osobę, mężczyznę. Ludność romska jest bardzo zróżnicowana pod względem kulturowym i ekonomicznym. Jednymi, co łączy wszystkich Romów jest wspólny język romski, tradycje, zwyczaje i obyczaje. Ogół tradycji romskiej określają wspólne zbiorcze zasady zwane romanipen. Dotyczą one relacji rodzinnych, związków społecznych, czystości rytualnej, a także relacji z ludźmi niebędącymi Romami.
Romowie, to lud posiadający bardzo rozbudowane związki pokrewieństwa. A także Naród godny podziwu, jeżeli chodzi o stosunek do osób starszych. Jak i Naród uznający autorytety starszeństwa i autorytety przywódców lokalnych, społecznych, czy rodowych. Czytając inne artykuły o Romach np. na stronie www.globalny.pl to wiemy, że Romowie od dawien dawna znani są z miłości do muzyki i z miłości do tańca. Dla wielu ta miłość stała się sposobem na życie, gdyż zapotrzebowanie na muzykę i tańce cygańskie trwa do dziś. Wróżbiarstwo, to również nieodłączne zajęcie wielu Romów pozwalające na utrzymanie. Podobnie, jak przeróżne formy ulicznej rozrywki, jak akrobacje, żonglerka, sztuki iluzji, czy tresura zwierząt.
A co z kuchnią romską w Polsce?
Kuchnia romska jest bardzo zróżnicowana, lecz zawsze smaczna, kolorowa, tłusta i zdecydowanie ostra. Dziś już niewielu Romów na świecie gotuje w kociołku nad ogniskiem, jak to dawniej bywało podczas wędrownego trybu życia Cyganów. Dawniej przygotowywać posiłki mogły tylko kobiety, lecz nie wolno było im jeść razem z mężczyznami. Posilały się one dopiero wtedy, gdy skończyli jeść mężczyźni. Dawne Romskie menu było wysokokaloryczne, gorące i sycące. Składało się głównie z mięsa, które ogrzewało ciało i dodawało sił. Jedzono dziczyznę, drób, baraninę i wieprzowinę.
Gotowano zupę z pokrzywy i kwaśne barszcze. A także spożywano to, co dawał las, a więc grzyby, jagody, poziomki, maliny, miód, gruszki, śliwki. Wiele potraw znajdujących się w kuchni romskiej pochodzi z kuchni bałkańskiej i kuchni hinduskiej, co ma związek z dawnym koczowniczym trybem życia Romów. Wśród polskich Romów najważniejszym rodzajem mięsa jest drób. Polscy Romowie są smakoszami zup owocowych przygotowywanych na bazie rosołu, jak na przykład zupy wiśniowej, jabłkowej, czy śliwkowej. Dziś wielu Romów spożywa potrawy pochodzące z różnych stron świata, jak pizza, zapiekanka, spaghetti, lecz zawsze stara się zachować także romskie tradycje kulinarne. I uczyć młode pokolenie kultywowania romskich zwyczajów, obyczajów i romskiej tradycji.